Oudere mensen hebben een 35 procent kleinere kans op overlijden als zij tevreden, blij of gelukkig zijn.

In een dankbaar hart zal het altijd zomer zijn

Sociaal Cultureel Welzijn

EMMEN

De Cluft & Cknet

De Cluft & Cknet

Dankbrief medewerkers

Is moai de sleutel tot geluk?

Er is een plek op de wereld waar mensen gemiddeld langer leven in vergelijking tot andere plaatsen op aarde. Dit plekje is Okinawa, in Japan. Mensen worden hier vaak ouder dan honderd jaar. Maar hoe kan dit eigenlijk?

Auteur en ontdekkingsreiziger Dan Buettner besloot te onderzoeken waarom men op deze plek langer leeft dan op andere plekken. Hij ontdekte dat de mensen in Okinawa een traditie hebben, genaamd moai.

ONTMOETING VOOR EEN GEMEENSCHAPPELIJK DOEL

In de bewoording van de mensen in Okinawa staat moai voor ontmoeting voor een gemeenschappelijk doel. Dit is bijvoorbeeld het geven van gezondheidstips aan elkaar, maar ook sociale- en financiële steun of het bespreken van spiritualiteit. Deze traditie is tot stand gekomen doordat boeren graag bijeenkwamen om te bespreken wat de beste manier is om gewassen te verbouwen.

ELKAAR POSITIEF BEÏNVLOEDEN

Inmiddels is het dus meer geworden dan deze goede manieren bespreken. Het is uitgegroeid tot een hechte familie- of vriendschapsband. Een gezelschap dat er voor elkaar is, een onvoorwaardelijke steun met vele voordelen voor iedereen. Want door alle gewoontes en gebruiken met elkaar te delen, beïnvloeden de groepsleden elkaar positief. Als één groepslid gezondheid en vitaliteit uitstraalt, wil de rest van de groep natuurlijk ook deze leefstijl nastreven. Voor hen zou deze leefstijl namelijk ook voordelig zijn en op deze manier wordt het een norm binnen de groep.

SOCIAAL ISOLEMENT TEGENGAAN

Het altijd hebben van iemand waar je op terug kan vallen geeft zekerheid en vertrouwen. Dit kan voor emotionele steun zijn of voor hulp bij wat dan ook. Je hoeft dus nooit iets alleen te doen want er staat altijd iemand voor je klaar. Het zorgt voor verbinding tussen de mensen en geeft daarnaast een gevoel van geluk. Je hoort namelijk ergens thuis en dit voorkomt dat je in een sociaal isolement belandt.

Logische zaken die we allemaal wel weten.

Een Amerikaans onderzoeker, Dan Buettner, deed onlangs een uitgebreid onderzoek naar het hoe en waarom van langer leven, een langer leven op een gezonde, vitale en gelukkige manier. Tijdens dit onderzoek kwam hij tot ontdekking dat er een aantal gebieden in de wereld zijn waar relatief gezien heel veel honderdjarigen wonen, in goede gezondheid en opmerkelijk fit.

Hoewel deze gebieden, negen in totaal, heel ver uit elkaar liggen, is er dus toch een hele grote overeenkomst.

Eén van die gebieden is Okinawa, in Japan. Okinawa is een eiland in de Oost-Chinese zee, en tevens het hoofdeiland van de Riukiu-eilandengroep. Okinawa is een eiland met een geheel eigen cultuur en taal, totaal anders dan de traditionele Japanse cultuur. Ze spreken er Uchinaguchi, hoewel deze taal door steeds minder inwoners gesproken wordt. Deze inheemse taal wordt beetje bij beetje overgenomen door de Japanse taal.

Het eiland heeft 1,3 miljoen inwoners, waarvan ongeveer 63 per 100.000 inwoners honderd jaar of ouder zijn. Normaal in Japan is dit 40 per 100.000 inwoners, en in Nederland is dit ‘maar’ 9 per 100.000 inwoners.

Hoe doen die Japanners dat toch, oftewel: doen wij het in Nederland dan zo slecht?

 Aandoeningen die ze in Japan niet kennen

Je kunt je afvragen hoe het toch komt dat in de Westerse wereld aandoeningen als bijvoorbeeld borstkanker regelmatig voorkomt, terwijl dit in Japan een zeldzaamheid is. Zit dat in de levenswijze? De groene thee? De voeding?

Verderop kun je lezen dat de mensen van Okinawa nagenoeg geen vlees en zuivel eten/drinken. Is dat het grote verschil? Is de zuivel en het vlees de boosdoener, eventueel in combinatie met de productiemethodes en de toevoeging van ‘goedgekeurde’ hulpstoffen zoals de beroemde E-nummers? Natuurlijk zullen we dit nooit exact weten, want dat is niet het enige verschil tussen ons en de Japanners.

Maar het zet je natuurlijk wel aan het denken over ons huidige voedingspatroon.

Volgens twee Canadese onderzoekers, die al 37 jaar de honderd-plussers op Okinawa onderzoeken, zou 80% van alle cardiologieafdelingen, 30% van alle oncologie-afdelingen en hele verpleegtehuizen hun deuren kunnen sluiten als de Westerse wereld zou leven zoals ze dat op Okinawa doen.

Uit een ander onderzoek is bijvoorbeeld ook gebleken dat in die delen van de wereld waar relatief weinig zuivel eten en drinken, nagenoeg geen osteoporose voorkomt.

Een andere manier van leven op Okinawa

Op Okinawa eten en drinken de mensen heel gezond. In de loop van de eeuwen is het voedingspatroon dusdanig aangepast dat er meetbaar gezonder en langer geleefd wordt. Deze manier van eten is dus beslist niet om af te vallen of om lichaamsvet te verliezen, hoewel dit wel een bijkomend voordeel kan zijn.

Het doel is eenvoudigweg langer leven, in goede lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Het is niet alléén het voedingspatroon wat anders is, het is een manier van leven. Het is natuurlijk belangrijk wat je eet, maar minstens zo belangrijk is het hoé je eet. Kauw aandachtig en intensief, concentreer je op je eten, neem liever kleinere porties verdeeld over de dag, dan één copieuze maaltijd in de avond. Ook een positieve levenshouding, vermijden van stress blijken zeer bevorderlijk voor een gezond en vitaal leven.

Eten zoals op Okinawa

De Japanners zijn heel duidelijk over het eten: Om vitaal en gezond oud te worden, moet je dagelijks minimaal 15 verschillende voedingsmiddelen eten. De basis van al deze elementen, zoals je verderop kunt lezen, is de aanwezigheid van antioxidanten in de vorm van flavonoïden.

Uit onderzoek is gebleken dat het wel degelijk resultaat heeft. Het bloed van de Okinawa’s bevat 50x zoveel flavonoïden dan ons westerlingen. En als je denkt dat dit wel eens

een eigenschap van Japanners in het algemeen kan zijn, heb je het mis. De Okinawa’s hebben nog steeds twee keer zoveel flavonoïden in hun bloed dan het gemiddelde bij de Japanners.

Voor de duidelijkheid even een helder lijstje:

Neem dagelijks een multivitaminen-supplement

Neem een supplement met vitamines en mineralen met een dosering tussen de 50 en de 100% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid. Neem dit dagelijks, bij voorkeur direct na de avondmaaltijd.

Géén alcohol, of alcohol met mate

Op Okinawa is alcohol uit den boze. Het enige wat de Okinawa’s drinken is eventueel enkele glazen rode wijn. Rode wijn staat bekend om het hoge gehalte aan flavonoïden, een sterke vorm van antioxidanten die helpen om de vrije radicalen in je lichaam onschadelijk te maken. Voor vrouwen geldt een hoeveelheid van 1 a 2 glazen rode wijn per dag, voor de mannen een hoeveelheid van 2 a 3 glazen per dag.

Eet niet meer dan 7 eieren per week

Zuivelproducten worden niet genuttigd op Okinawa, maar een eitje per dag is prima. Eieren bestaan voor het grootste deel uit onverzadigde vetzuren en is tevens een belangrijke bron van vitamine D. Met name deze laatste is belangrijk voor de aanpassing van dit dieet aan de westerse eetgewoonten en levenswijze, want over het algemeen heeft iedereen een tekort aan vitamine D.

Eet weinig tot geen vlees, behalve vis

Vis is in heel veel delen van de wereld het favoriete voedsel, en met meetbare positieve resultaten voor de volksgezondheid. Ook in Japan hebben ze dat goed begrepen.

Bij voorkeur geen vlees, maar wel vis. Vis is rijk aan omega)vetzuren, wat een hele positieve impact heeft op je lichaam in de strijd tegen hart- en vaatziekten, en alle aandoeningen die daaraan gerelateerd zijn.

Overgrote deel plantaardig voedsel

Neem tijdens een maaltijd niet minimaal 75% plantaardig voedsel en maximaal 25% dierlijk voedsel. Als je vlees op je menu hebt staan, is het beter om dit te koken dan te bakken, braden of te grillen.

Veel (zuiver) water drinken

Altijd wordt er aangeraden om ongeveer 2 liter water per dag te drinken om je lichaam goed gehydrateerd te houden. Je lichaam bestaat voor 90% uit water, dus is dit vrij logisch. Op Okinawa drinken ze water om een andere reden: Zuiver water is goed om je urine helder te houden. Wat de reden ook is, in alle gevallen is voldoende water drinken goed voor je gezondheid in het algemeen en als onderdeel van dit Okinawa-dieet, voor een langer leven in goede gezondheid.

Flavonoïde-rijk voedsel eten

flavonoïden tref je vooral aan in groene bladgroenten

Flavonoïde is een hele sterke antioxidant die erg belangrijk is voor je lichaam in de strijd tegen de vrije radicalen. Eet per dag tenminste drie voedingsmiddelen die rijk zijn aan deze antioxidanten. Denk hierbij aan knoflook, rode wijn, soja en bepaalde kruiden.

Eet per dag minimaal 10 groenten en/of vruchten
Ale soorten groente en fruit bevatten heel veel antioxidanten. Eet daarom minimaal 10 stuks of porties per dag voor een optimale bescherming van je lichaam.
Eet iedere dag minimaal 2 voedingsmiddelen met omega-3

Omega-3 is belangrijk voor je lichaam, zoals eerder gezegd in dit artikel. Je kunt het omega-3 vetzuur vinden in onder andere vette vissoorten zoals makreel, zalm en sardines. Omega-3 is heel belangrijk voor de werking van je bloedvaten, het immuunsysteem, je hersenen en het hart.

Eet 10 porties volkorenproducten per dag

Voor een efficiënte werking van de darmen is het eten van vezels onontbeerlijk. Denk hierbij aan sneetjes speltbrood of volkorenpasta. In de witte pasta en witbrood zitten veel te weinig vezels.

Eet minimaal drie producten met calcium per dag

Calcium, in combinatie met Vitamine E voor een efficiënte opname door het lichaam, is onontbeerlijk voor de botgroei en dus voor sterke botten. Calcium kun je onder andere vinden in brood, peulvruchten en aardappelen.

Waarom worden de Okinawa’s zo oud?

Natuurlijk hebben we allemaal de grote wens om, in goede lichamelijke en geestelijke gezondheid, heel erg oud te worden. Dankzij de moderne technieken zijn we al in staat om de maximale leeftijd behoorlijk op te krikken.

Een deel van het verouderingsproces hebben we niet zelf in de hand, maar er blijven altijd een aantal onderdelen over waarop we wel degelijk invloed op uit kunnen oefenen.
Als we ons afvragen op welke manier we ouder kunnen worden, zal het overgrote deel van de antwoorden te maken hebben met ophouden met roken, gezond eten, alcohol met mate en andere inkoppers.

Verhuizen naar Okinawa?

Natuurlijk hoef je niet direct Japans te leren spreken en je koffer te pakken om te emigreren naar Okinawa. 95% van de levenswijze van de Japanners kun je prima kopiëren naar de Westerse wereld, maar je moet er wel een beetje de koppigheid en het doorzettingsvermogen van de Japanners voor hebben om dit vol te houden, hoewel veel dingen eigenlijk heel erg logisch zijn.

Een aantal zaken zijn in zoverre logisch dat je ze in allerlei andere diëten en levenswijzen terug kunt vinden. Met name nieuw, en opvallend, is het feit dat er extreem veel flavonoïden gegeten wordt: antioxidanten die je lichaam beschermen tegen ziektes en aandoeningen zoals hart- en vaatziekten en kanker.

Echter, de nieuwe generatie Okinawa's zullen waarschijnlijk niet meer zo lang leven. Dit komt doordat een aantal gezonde gewoontes niet opgevolgd worden door de nieuwe generatie. Hieronder tref je een interessante documentaire aan waarom de mensen daar zo oud worden/werden..

Onderzoekers geven toe fout te zitten met hun vetarme dieetadvies.

Sorry zeggen is pijnlijk…

Hallo wereld, Research Hoofdkwartier hier. Alles goed met je? (Zo niet, dan graven en vorsen we totdat we boven water hebben wat er met je aan de hand is). Trouwens, weet je nog dat we je vertelden dat een vetrijk dieet je aderen kan laten dichtslibben met hartproblemen als gevolg? Het is je vast niet ontgaan dat we deze theorie al 30 jaar actief hebben uitgedragen. Studie na studie… Om eerlijk te zijn, we zijn er doodmoe van.

Dankzij de niet aflatende inspanningen van Research Hoofdkwartier, liggen de winkels vol met allerhande light en vetvrije producten en je arts heeft je misschien ook nog wel statinen voorgeschreven om van dat nare vet af te komen…

Uhm… Niet lachen, maar we hadden het fout! Echt hoor, eet rustig wat je maar wilt aan vet: boter, kaas, melk, noem maar op. Helemáál niet schadelijk voor je hart. Sterker nog, vet reduceert de kans op een hartaanval. Dus het veroorzaakt geen hartaanval, maar voorkomt hem. Ja hoor, 180 graden de andere kant op dus.

Goed mogelijk dat je nog helemaal niks gelezen hebt over deze gênante vergissing. We hebben de boodschap verstopt achter schattige kopregels, zodat het niemand zou opvallen wat een zootje we ervan gemaakt hebben. (We gingen er vanuit dat we in een ‘koppensnellers’ tijdperk leven waarin de mensen een concentratiespanne hebben van 5 seconden. En gelukkig hadden we gelijk).

Dus, hier hebben we een nieuwe kopregel (hoop dat je ‘m leuk vind, wij waren er zelf nogal content mee): ‘Nieuw onderzoek kan schuldgevoel zuivelconsumptie uitbannen.’ Goed hè?! Het zegt niks over het feit dat we er 30 jaar naast zaten, of dat light voedsel en drank de voedselindustrie astronomische bedragen hebben opgeleverd, zoals dat ook geldt voor de gigantische bedragen die de farmaceutische industrie heeft opgestreken aan de verkoop van statines. We zeggen niet dat dit onnodige uitgaven waren en ook niet dat onze adviezen de kans op een hartaanval vergroot hebben. Nee hoor, je hoeft je alleen niet meer schuldig te voelen. Dat is alles.1

We stellen ons even twee scenario’s voor binnen het gemiddelde gezinsleven:
eentje van voor ons persbericht en eentje daarna.

Dialoog vóór het persbericht:

Vrouw: ‘Ik heb net een geroosterd boterhammetje met roomboter gegeven. Ik voel me zo schuldig!’
Man: ‘Schuldig?! Dat is wel het minste. Je gaat hier aan DOOD!’

Dialoog ná het persbericht:

Vrouw: ‘Ik heb net een geroosterd boterhammetje met roomboter gegeven. Ik voel me zo schuldig!’
Man: ‘Schuldig?! Nergens voor nodig. Niks aan de hand.’
(Om precies te zijn heb je je kans op een hartaanval zojuist verkleind, maar ik heb even een kijkje genomen áchter de kopregel. Sorry!).

Ok, daarmee hebben we 98 procent van de populatie afgehandeld. Nu moeten we nog aan de slag met de overgebleven 2 procent die nog steeds aan het lezen is (zó irritant!…). Voor die paar aanhouders hebben we een meer feitelijke samenvatting: ‘Volgens recent onderzoek is het niet erg aannemelijk dat de consumptie van volle melk, yoghurt en kaas ons vroeger het graf in stuurde.’

Dit vertelt nog niet de hele waarheid, maar we hebben weer 1,5 procent van de mensen bereikt met onze boodschap. We zitten nog met de obstinate halve procent die nu nóg leest (een doelgroep die een vijf uur durende opera van Wagner als een kort deuntje beschouwd; wat mankeert deze mensen?).

Voor deze enkelingen, die meer buiten zouden moeten komen, moeten we met de waarheid komen (denken we). Wat we gedaan hebben, is een onderzoeksgroep samenstellen van 3.000 mensen van 65 jaar en ouder. We hebben hun bloed gedurende 22 jaar onderzocht op drie verschillende vetzuren die je tegenkomt in zuivelproducten. In tegenstelling tot wat beweerd werd, veroorzaakte geen van deze ‘slechte’ vetten enige hartaanval. Sterker nog: één van deze vetten reduceerde het risico op overlijden door een hartaanval met 42 procent!2

We omschrijven deze studie als stevig onderbouwd (één van onze favoriete typeringen) en voegen eraan toe dat ‘mensen een meer afgewogen en gefundeerde keuze kunnen maken op basis van wetenschappelijke feiten dan op basis van “horen zeggen”’. Hiertoe rekenen we ook het bericht ‘van horen zeggen’ dat ons bereikte via de laatste officiële US Dietary Guidelines, dat nog steeds het eten van light en halfvolle producten adviseert. Niet alleen een verkeerd advies, maar ook nog eens schadelijk, omdat deze producten extra toegevoegde suikers bevatten. En die waren al die tijd al de boosdoener bij het ontstaan van hartproblemen!

Dus, wij van Research Hoofdkwartier zouden sorry kunnen zeggen, zeker gezien het feit dat we veel mensen voortijdig naar hun graf gestuurd hebben. Maar goed, we hebben besloten om een beetje lol te maken, vandaar onze vermakelijke ‘schuldig’ kopregel.

Literatuur
1. ScienceDaily, 11 July, 2018
2. Am J Clin Nutr, 2018 Jun 11. doi: 10.1093/ajcn/nqy117

Huisarts Tamara de Weijer blij voor de Ommekeer:

Doctoren grijpen te snel
naar medicijnkast – meer aandacht voor levensstijl nodig